Oge Ọchịchị Black
Na mbụ kere na 1926 site Carter G. Woodson, Black History Month ka a maara dị ka "Negro History Week." N'afọ 1976, ọ ghọrọ ezumike na-ewe ọnwa ma họrọ February ka ya na Frederick Douglass' na Abraham Lincoln mekọrịta ụbọchị ọmụmụ. Febụwarị bụ oge ime emume omenala ndị ojii, ihe okike ojii, na nke kachasị mkpa, ọmarịcha oji.
Ọ bụ ezie na a na-arara ọnwa ahụ maka mmemme nke akụkọ ntolite ojii, akụkọ ihe mere eme ojii na onyinye ojii na-aga n'ihu. Ka anyị na-agafe na ọnwa a, ọ dị mkpa ịmata na weta ìhè n'isiokwu ndị mmadụ nwere ike na-anụbeghị maka ya ma ọ bụ mụta na klas akụkọ ihe mere eme ha. Ọ dịkwa mkpa ịghọta na mgbe a na-akpọ akụkọ ihe mere eme Black dị ka nke dị iche, ma ọ bụ nhọrọ, akụkọ ihe mere eme - akụkọ ntolite ojii is Akụkọ US.
Ọtụtụ mgbe mgbe anyị na-ekwurịta akụkọ ihe mere eme Black, anyị na-atụle ọnyà dị ka a ga-asị na obodo ojii enweghị akụkọ ọ bụla ọzọ karịa trauma. Ọ bụ ezie na nghọta na ịmụta banyere traumas ndị ahụ dị mkpa, akụkọ ihe mere eme Black bụ ụzọ karịa ịgba ohu, obi ọjọọ, na ọnwụ. Ezi akụkọ ihe mere eme ojii bụ akụkọ nke nkwụghachi azụ, ihe ọhụrụ na ọtụtụ obi ike.
N'ime oge niile, ndị na-emepụta oji na ndị na-emepụta ihe na-ahụ maka ọtụtụ ihe owuwu kwa ụbọchị. Site na nri ndị America mara mma dị ka ibe nduku, nke George Crum mepụtara, gaa na njirimara nchekwa anyị na-eji kwa ụbọchị dị ka ọkụ okporo ụzọ atọ nke Garrett Morgan kere, ndị okike ojii na-arụ ọrụ mgbe niile iji nye ọha mmadụ ihe na-emetụta mmetụta na ihe ọhụrụ. Iji mụtakwuo maka ọtụtụ onyinye ndị isi ojii na America na omenala America, wepụta oge iji gaa dailyhive.com/seattle/inventions-by-black-people. Ihe ị hụrụ nwere ike iju gị anya!
Na mgbakwunye na ihe eji eme ihe kwa ụbọchị, ọnụ ọgụgụ ojii nyekwara ọtụtụ onyinye na ngalaba ahụike yana ọganihu ahụike. Mgbe anyị na-anụ akụkọ nke Enweghị Henrietta na ọtụtụ ndị isi ojii ndị ọzọ e jiri mee ihe na nlekọta ahụike, enwekwara ụfọdụ ndị ama ama nyere aka mee ka ahụ ike dịkwuo mma. Enweghị ọnụ ọgụgụ dị ka Charles Drew, MD bụ́ onye chọpụtara ojiji e ji plasma mee ihe ọhụrụ, bụrụkwa onye a maara dị ka “nna nke ụlọ akụ̀ ọbara,” ọ pụrụ ịbụ na ụwa nke mmịnye ọbara enwebeghị ọganihu dị ka anyị na-ahụ taa. Enweghị ụmụ nwanyị mmasị Jane Wright, MD Ọganihu nke ọgwụ ọgwụgwọ ọrịa kansa nwere ike ọ gaghị adị irè.
Ọtụtụ mgbe, anyị na-anụ maka ndị nwoke a ma ama na akụkọ ntolite ojii, mana anyị anaghị anụkarị gbasara ụmụ nwanyị. Mana m na-agba gị aka ka ị nyochaa ụfọdụ n'ime ụmụ nwanyị ojii ndị a gbanwere egwuregwu ahụ ma kpalie ókè ma nọgide na-alụ ọgụ iji gbanwee akụkọ ọdịnala nke onyinye ojii na ndị ojii. Dịka ọmụmaatụ, n'ime narị afọ nke 19 na 20, ụmụ nwanyị ojii nwere ihe ịma aka, mana isi ọrụ na nhọpụta na ikike ịtụ vootu zuru ụwa ọnụ. Dị ka ụmụ nwanyị ojii, a na-enwekarị ibu arọ nke ịbụ ma ndị ojii na nwanyị ma a bịa n'ịlụ ọgụ maka ikike mmadụ. Otu ndọrọndọrọ ọchịchị bụ nnukwu ngosipụta nke mgba na ọrụ ndị isi ojii tinyere iji hụ na a nụrụ olu maka obodo ha. Ọrụ ụmụnwaanyị ojii rụrụ dịka Mary Church Terrel, Frances Ellen Watkins Harper, na Harriet Tubman bụ ihe kpaliri ngagharị ịtụ vootu inye ụmụ nwanyị ndị ọzọ dị ka Josephine St. Pierre Ruffin na Charlotte Forten Grimke chọta National Association of Colored Women (NACW) na 1896, na-akwalite ụkpụrụ "ebuli ka anyị na-arịgo" iji gosipụta ebumnuche ha ịnọgide na-ebuli ọnọdụ nke ụmụ nwanyị ojii. Mgbalị ndị a mechara rute Iwu ikike ịme ntuli aka nke emere na 1965 nke weputara iwu ịtụ vootu ziri ezi.
Dịka anyị na-eleba anya n'ime iri afọ ole na ole gara aga, anyị nwere ike ịnakwere ụfọdụ nnukwu mmezu nke sitere n'ọtụtụ aha ezinụlọ dịka Oprah, Serena Williams, Simone Biles, na Michelle Obama ndị kụziiri anyị ka anyị ga-esi hụ n'anya na ịghọta anụ ahụ anyị nọ n'ime; onye gosipụtara ọtụtụ nde ụmụ agbọghọ Black na-arụsi ọrụ ike na nraranye, ihe ọ bụla ga-ekwe omume!
Anyị ga-ewepụtakwa oge iji mata aha ndị dị ka Marsa Martin, onye meworo nnukwu ebili mmiri na ụlọ ọrụ ihe nkiri mgbe ọ dị afọ 14. Ma ọ bụ Stacey Abrams, onye na-enye ndị obodo ojii ike mgbe niile ka ha na-arụsi ọrụ ike ma na-etinye aka na ntuli aka iji nyere aka mee mgbanwe dị mma na obodo ha. Ma ọ bụ Dr. Kizzmekia Corbett, onye dị mkpa na nzaghachi ngwa ngwa yana mmepe nke ọgwụ COVID-19. Ndị mmadụ na-amasị ọchịagha brigade Sydney Barber, onye na-edu 4,500 midshipmen na mmemme brigade kwa ụbọchị. Ma ọ bụ Nnanyelugo, ballerina nke na-echetara ụmụ agbọghọ ojii na okwu onwe onye nwere ike ịbịa n'ụdị dị iche iche na ọ dị mma ka ọ dị nro. Ma ọ bụ Mickey nwoke, onye na-echetara ndị isi ojii na ha ekwesịghị ịdị adị naanị n'akụkụ echiche ndị dịbu adị ma ọ bụ akụkọ a na-ahụkarị nke etinyere na obodo ojii. Aha ndị a niile na-echetara anyị na ọ bụ ezie na akụkọ ihe mere eme gara aga lekwasịrị anya n'ịbawanye ohere na ịlụ ọgụ maka ikike obodo - na ọgụ ahụ ga-anọgide na-aga n'ihu - akụkọ ihe mere eme ugbu a na-aga n'ihu na-arịwanye elu na-anọchi anya na mgbanwe akụkọ.
Ma ị bụ onye isi ojii ma ọ bụ na ị bụghị, ọnwa akụkọ ihe mere eme Black bụ ụzọ iji tinye aka na gbasaa ihe ọmụma gị na akụkọ ihe mere eme America! A ka na-eme akụkọ ihe mere eme ojii kwa ụbọchị na ọ bụ ezie na ị maghị onyinye niile nke akụkọ ihe mere eme nke ndị isi ojii mere, ugbu a bụ oge itinye aka, gee ntị, ma mụta banyere akụkụ akụkọ ihe mere eme nke a na-adịghị atụle. Gbaa onwe gị aka na ndị ọgbọ gị aka ịgụ na gee ntị n'akụkọ ndị a na-akọ wee chọọ ndị ahụ ezoro ezo. Akụkọ ojii dị nnọọ ukwuu karịa traumas diri - Akụkọ ojii na-agbanwe agbanwe.
Ọ bụrụ na ị na-achọ ebe ịmalite nyocha akụkọ ihe mere eme Black nke gị, lelee njikọ ndị a!
oprahdaily.com/life/work-money/g30877473/african-american-inventors/
binnews.com/content/2021-02-22-10-ichepụta-nke-oji-ichepụta-anyị na-eji-kwa ụbọchị/
medpagetoday.com/publichealthpolicy/generalprofessionalissues/91243
References
aafp.org/news/inside-aafp/20210205bhmtimeline.html
mgbochi.com/life/g35452080/ama-ama-nwa-nwanyi/
medpagetoday.com/publichealthpolicy/generalprofessionalissues/91243