Please ensure Javascript is enabled for purposes of website accessibility Haere ki ihirangi matua

Te Maramataka Huria marama

I hangaia i te tau 1926 e Carter G. Woodson, Ko te Marama Hitori Pango i mohiotia ko "Negro History Week." I te tau 1976, ka noho hei hararei mo te marama-roa, ka kowhiria a Pepuere ki te tukutahi me nga ra whanau o Frederick Douglass me Abraham Lincoln. Ko Hui-tanguru te wa ki te whakanui i te ahurea Pango, nga mahi auaha Pango, me te mea nui, te hiranga o te Pango.

Ahakoa e whakatapua ana te marama ki te whakanui motuhake o te hitori o Pango, ko te hitori o Pango me nga takoha Pango kei te mahi tonu. I a tatou e haere ana i roto i tenei marama, he mea nui ki te mohio me te whakamarama i nga kaupapa kaore pea te tangata i rongo, i ako ranei i roto i a raatau akomanga hitori. He mea nui ano kia mohio ko te hitori o Pango e kiia ana he hitori motuhake, he mea whiriwhiri ranei – he hitori Pango is hītori US.

I te nuinga o nga wa ka korerohia e matou nga hitori o Pango, ka korerohia e matou te mamae me te mea karekau he hitori ke atu i nga hapori Pango. Ahakoa he mea nui te maarama me te ako mo aua mamae, ko te hitori o Pango he mea nui ake i te mahi taurekareka, te nanakia me te mate. Ko te hitori True Black he korero mo te pakari, te auaha, me te maia.

I roto i te waa, ko nga Kaihanga Pango me nga kaihanga auaha te kawenga mo te maha o nga hanganga o ia ra. Mai i nga paramanawa o Amerika penei i te maramara rīwai, i hangaia e George Crum, tae noa ki nga ahuatanga haumaru e whakamahia ana e matou ia ra, penei i te rama rama e toru-marama i hangaia e Garrett Morgan, kua mahi tonu nga kaihanga Pango ki te whakarato ki te hapori i nga mahi whai hua, me nga mahi auaha. Ki te ako atu mo te maha o nga koha Pango ki Amerika me nga tikanga o Amerika, tangohia he wa ki te toro dailyhive.com/seattle/inventions-by-black-people. Ko nga mea ka kitea e koe ka miharo koe!

I tua atu i nga taonga mo ia ra, he maha nga mahi a nga tangata Pango ki te mara rongoa me te ahu whakamua o te rongoa. I a tatou e rongo ana i nga korero o Henrietta Kare me te maha atu o nga tangata Pango i whai waahi ki te tiaki hauora, tera ano etahi tangata rongonui i awhina i te pai ake o te urunga hauora. Karekau he whika penei Charles Drew, MD o tei ite i te hoê faaohiparaa apî o te plasma toto e tei matauhia mai te “metua no te pute toto,” aita paha te ao o te pâmuraa toto i mua roa mai ta tatou e ite nei i teie mahana. Te kore wahine rite Jane Wright, MD ko te ahunga whakamua o te rongoa rongoa mate pukupuku kaore pea i tino whai hua.

I te nuinga o nga wa, ka rongo tatou mo nga tangata rongonui o te hitori o Pango, engari he iti rawa te rongo mo nga wahine. Engari ka wero ahau ki a koe ki te rangahau i etahi o enei wahine Pango i whakarereke i te keemu me te akiaki i nga rohe me te whawhai tonu ki te whakarereke i nga korero tuku iho mo nga takoha Pango me nga tangata Pango. Hei tauira, i nga rautau 19 me te 20, he wero nga wahine Pango, engari he mahi nui mana pooti me te mana pooti mo te ao katoa. Hei wahine Pango, he taumahatanga tonu te noho mangu me te wahine i te wa e whawhai ana mo te mana tangata. Ko te kaupapa pooti he whakaaturanga nui mo nga pakanga me nga mahi a nga rangatira Pango ki te whakarite kia rangona nga reo mo o ratou hapori. Ko nga mahi i mahia e nga wahine Pango penei Meri Whare Karakia, Frances Ellen Watkins Harper, a Harriet Tubman Ko te mea i akiaki te kaupapa pooti ki te whakamana i etahi atu wahine penei Josephine St. Pierre Ruffin a Charlotte Forten Grimke ki te whakatu i te National Association of Colored Women (NACW) i te tau 1896, e turaki ana i te pepeha "he hiki i a tatou ka piki" ki te whakaata i ta ratou whainga kia "whakaara" tonu te mana o nga wahine Pango. Na enei mahi i ahu mai Ture Tika Tangata i whakamanahia i te tau 1965 i puta ake ai nga ture pooti tika.

I a tatou e titiro ana ki roto i nga tekau tau kua pahure ake nei, ka taea e tatou te mihi ki etahi mahi nunui mai i nga ingoa maha o nga whare penei i a Oprah, Serena Williams, Simone Biles, me Michelle Obama nana nei tatou i ako ki te aroha me te maioha ki nga tinana kei roto tatou; nana i whakaatu nga miriona kotiro Pango ma te whakapau kaha me te whakapau kaha, ka taea nga mea katoa!

Me whai wa ano tatou ki te mohio ki nga ingoa penei Marsai Martin, nana i hanga ngaru nui i roto i te ahumahi kiriata i te taitamarikitanga o 14. Ranei Stacey Abrams, e whakamana ana i nga hapori Pango i nga wa katoa kia kaha, kia uru ki nga pooti hei awhina i te awe i nga huringa pai ki o raatau hapori. Ranei Takuta Kizzmekia Corbett, he mea nui ki te whakautu tere me te whanaketanga o te kano kano COVID-19. He pai nga tangata ki te kaihautu pereki Poihakena Barber, ko wai e arahi ana i te 4,500 nga kaitakawaenga i roto i nga mahi a te pereki i ia ra. Ranei Nga Misty Copeland, te poipere e maumahara ana ki nga kotiro Pango he maha nga ahuatanga o te whakaaturanga whaiaro me te pai ki te ngawari. Ranei Mickey guyton, e whakamaumahara ana ki nga tangata Pango kaore e tika kia noho i roto noa i te ao o nga ahuatanga o mua, o nga korero pakiwaitara ranei ka tukuna ki nga hapori Pango. Ko enei ingoa katoa e whakamaumahara ana ki a tatou i te wa e aro ana nga hitori o mua ki te whakapiki i te uru me te whawhai mo nga tika tangata - a ka haere tonu taua whawhai - kei te neke haere nga hitori o naianei ki te whakanui ake i nga korero me te whakarereke i nga korero.

Ahakoa he Pango koe, ehara ranei, ko te Marama Htori Pango tetahi huarahi ki te whakauru me te whakawhanui i to mohiotanga ki nga hitori o Amerika! Kei te mahia tonu te hitori o Pango ia ra, ahakoa kaore pea koe i te mohio ki nga takoha hitori katoa i mahia e nga tangata Pango, koinei te wa ki te whai waahi, ki te whakarongo, ki te ako mo tetahi wahanga o te hitori kaore i te tino korerohia. Werohia koe me o hoa ki te panui me te whakarongo ki nga korero e korerotia ana me te rapu i nga mea huna. He nui noa atu te hitori o te pango i nga mamae i pa ki a ia - Kei te tipu haere te hitori o Pango.

Mena kei te rapu waahi koe ki te timata i a koe ake rangahau hitori Pango, tirohia nga hononga e whai ake nei!

oprahdaily.com/life/work-money/g30877473/african-american-inventors/

binnews.com/content/2021-02-22-10-inventions-created-by-black-inventors-we-use-everyday/

medpagetoday.com/publichealthpolicy/generalprofessionalissues/91243

loc.gov/collections/civil-rights-history-project/articles-and-essays/women-in-the-civil-rights-movement/

Tohutoro

aafp.org/news/inside-aafp/20210205bhmtimeline.html

prevention.com/life/g35452080/famous-black-women/

medpagetoday.com/publichealthpolicy/generalprofessionalissues/91243

nps.gov/articles/black-women-and-the-fight-for-voting-rights.htm – :~:text=I te 19 me te 20th, ka whai mana ki te pooti