Please ensure Javascript is enabled for purposes of website accessibility Zvashandiswa chikuru kugutsikana

Iko Kubatana Pakati Pehutano Hwako, Kudzidza, uye Mari

"Chinhu chakanaka pamusoro pekudzidza ndechekuti hapana anogona kukutorera" - BB King

ichi blog mfululizo inovhara zvikamu zvishanu zveSocial Determinants of Health (SDoH), sekutsanangurwa kwazvinoitwa Vanhu Vakagwinya 2030. Sechiyeuchidzo, ndeaya: 1) matunhu edu uye nharaunda dzakavakwa, 2) hutano uye hutano, 3) magariro uye nharaunda mamiriro, 4) dzidzo, uye 5) kugadzikana kwehupfumi.1 Mune ino posvo, ndinoda kutarisa pamhedzisiro inogona kudzidziswa uye kugadzikana kwehupfumi kune mumwe nemumwe, uyezve, mhedzisiro yehutano hwedu.

Dzidzo yakatsanangurwa se "chinhu chakakosha chinogadziriswa munzanga nezvehutano."2 Pfungwa yekuti dzidzo inosunga mukugadzikana kwehupfumi hwomunhu uye hutano hwakanyatso tsvakurudzwa nekusimbiswa. Zvave zvichiratidzwa kuti vanhu vane huwandu hwakakwira hwedzidzo vanorarama kwenguva yakareba uye vane hutano hwakakwana uye vanofara kupfuura avo vasina.3

Dzidzo inosungirirwawo kumatarisiro ehupenyu. Tsvagiridzo kubva kuPrinceton yakaratidza kuti maAmerican aine koreji degree vanowanzo rarama kwenguva yakareba kupfuura vasina. Vakaongorora zvingangoita mamirioni makumi mashanu zvitupa zvekufa kubva muna50 - 1990 kuti vanzwisise kuti munhu ane makore makumi maviri nemashanu angazosvika makore makumi manomwe nemashanu. Vakaona kuti avo vane dhigirii rekoreji vakararama, paavhareji, makore matatu zvakareba.4 Chidzidzo chenguva refu kubva kuYale Chikoro cheMishonga chakawana kuti pavanhu vavakateedzera kweanopfuura makore makumi matatu, "30% yezvidzidzo zvevatema uye 3.5% yezvidzidzo zvevachena vane dhigirii repachikoro chepamusoro kana zvishoma vakafa panguva yechidzidzo [nepo chete 13.2 "% yezvidzidzo zvevatema uye 5.9% yevachena vane madhigirii ekoreji vanga vafa."5

Nei izvozvo, uye chii nezve kuva nedzidzo inoita kuti tirarame kwenguva yakareba uye tiine hutano?

Sekureva kweFundamental Cause Theory, dzidzo uye zvimwe zvinhu zvehukama (verenga SDoH) ndizvo zvakakosha kuhutano hwedu nekuti "vanoona mukana wekuti vawane zvinhu zvakawandisa uye zvisiri zvekushandisa senge mari, nharaunda dzakachengeteka, kana mararamiro ane hutano, zvese izvo kudzivirira kana kuwedzera hutano. ”2 Imwe dzidziso, yeHuman Capital Theory, inobatanidza dzidzo nekuwedzera kugadzikana kwehupfumi nekufunga kuti dzidzo "inivhesitimendi inounza kudzoka kuburikidza nekuwedzera kugadzirwa."2

Mukukosha, kuve nedanho repamusoro redzidzo kunotungamira mukuwedzera mukana kuzvinhu zvinokanganisa hutano hwedu. Zvinoreva ruzivo rwakawanda, hunyanzvi hwakawanda, uye maturusi mazhinji ekubudirira. Nezvo, kunouya mikana mikuru yebasa uye kukura kwebasa. Kuwana muhoro wakakwirira kunoreva kugadzikana kwehupfumi kwauri, kwemhuri yako, neramangwana remhuri yako. Pamwe chete, dzidzo uye kugadzikana kwehupfumi zvinokupa iwe mukana wekugara munzvimbo yakanaka uye yakachengeteka, pamwe nerunyararo shoma uye kusvibiswa kwemhepo. Vanokutendera kuti ushandise mari yakawanda pazvinhu zvekudya uye tsika dzakanaka sekudya uye kurovedza muviri, uye zvinokupa rusununguko uye kugona kutarisa zvakanyanya pahutano hwako kuti ugone kurarama hurefu, hune hutano, uye hupenyu hunofadza. Izvo zvakanakira dzidzo uye kugadzikana kwehupfumi hazvingogumira newe, futi. Maitiro avo anonzwika kuzvizvarwa zvinotevera.

References

  1. https://health.gov/healthypeople/objectives-and-data/social-determinants-health

2. https://www.thenationshealth.org/content/46/6/1.3

3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5880718/

4. https://www.cnbc.com/2021/03/19/college-graduates-live-longer-than-those-without-a-college-degree.html

5. https://news.yale.edu/2020/02/20/want-live-longer-stay-school-study-suggests