Please ensure Javascript is enabled for purposes of website accessibility Faapasi i mataupu autu

Masina Fa'alauiloa a le Atunu'u tutuli

O le tutuli o se mea e leʻi iloa e aʻu. I totonu o loʻu aiga, e le o se mea masani e pei ona i ai i le tele o aiga. E mafua ona e toatolu tagata o lo’u aiga e tutuli, ma o le mea malie e leai se tasi o latou tutuli e tuufaasolo mai, o lea e le tupu ai i totonu o lo’u aiga. Na fanau mai lo'u tina o Pat e tutuli, ona o se gasegase na maua i lo'u tinamatua a o maitaga. O lo'u tamamatua (o le tama o lo'u tina o Pat) na leiloa lana faalogo i se faalavelave. Ma o loʻu tausoga e tutuli talu ona fanau mai ae na vaetamaina e loʻu uso o Maggie (o loʻu tuafafine o Aunty Pat ma se isi afafine o loʻu tama matua) a o laʻitiiti o ia.

O lo’u tuputupu a’e, sa ou fa’aaluina le tele o le taimi ma lea itu o le aiga, aemaise lava le uso o lo’u tina. O lona afafine, o lo'u tausoga o Jen, ma te matua vavalalata lava ma o ni uo mamae lava i le tuputupu ae. Sa matou momoe i taimi uma, o nisi taimi mo aso uma. Sa pei lo'u tina o Pat o se tina lona lua ia te au, e pei foi o lo'u tina ia Jen. A ou nofo i lo latou fale, e ave i matou e Aunt Pat i le pa manu po o le McDonald's, pe matou te mautotogi ata tifaga taufaafefe i Blockbuster ma matamata i ai i se ipu tele popcorn. O le taimi o nei tafaoga na ou vaʻavaʻai ai pe faʻafefea le tagata e tutuli pe faʻalogo e fesoʻotaʻi ma le aufaigaluega poʻo tagata faigaluega o pisinisi eseese. A o ma laiti ma Jen, sa ave i ma’ua e le uso o lo’u tina i nei nofoaga e aunoa ma se isi tagata matua. Sa matou laiti tele e taulimaina fefaʻatauaiga poʻo fegalegaleaiga matutua, o lea na ia faʻatautaia nei tulaga na o ia. I le toe tepa i tua, ou te ofo ma faafetai ona sa ia faia lena mea mo i matou.

O loʻu uso o loʻu tina e poto tele i le faitau laugutu, lea e mafai ai e ia ona fesoʻotaʻi lelei ma faʻalogo tagata. Ae e le mafai e tagata uma ona malamalama ia te ia pe a ia tautala i le auala e mafai ai e aʻu ma tagata o le aiga. O nisi taimi, e faigata ai i tagata faigaluega ona talanoa ma ia, lea ou te mautinoa, sa le fiafia ai Aunty Pat, faapea foi ma tagata faigaluega. O le isi luitau na oʻo mai i le taimi o le faʻamaʻi COVID-19. Faatasi ai ma tagata uma e fai matapulepule, na atili ai ona faigata ia te ia ona talanoa ona e le mafai ona faitau laugutu.

Ae ui i lea, o le a ou fai atu foi a o alualu i luma tekinolosi talu mai le 90s, ua faigofie ai ona fesootai ma le uso o lou tina mai se mea mamao. E nofo o ia i Chicago ae ou te nofo i Colorado, ae matou te talanoa i taimi uma. A'o fa'agasolo tele le fe'au tusitusia, na mafai ai ona ou taina i tua ma luma ia te ia e fa'afeso'ota'i. Ma faatasi ai ma le mea fou o le FaceTime e mafai foi ona ia faia se talanoaga i le gagana faʻailoga i soʻo se taimi e manaʻo ai, poʻo fea lava e i ai. A o oʻu laʻitiiti, na o le pau lava le auala e talanoa ai i le uso o loʻu tina pe a matou le o vaʻaia, o le teletypewriter (TTY). O le mea moni, o le a ia taina i totonu, ma o le a valaau mai se tasi ia i matou ma momoli atu savali i luga o le telefoni i tua ma luma. Sa le o se auala lelei e fesootai ai, ma sa na ona matou faaaogaina lava i se faalavelave faafuasei.

Ua na o luitau ia sa ou molimauina. Ae ua ou mafaufau i isi faafitauli uma atonu na feagai ma ia ou te leʻi mafaufau i ai. Mo se faataitaiga, o le uso o lo'u tina o se tina nofofua. Na faapefea ona ia iloa o loo tagi Jen a o pepe i le po? E fa'afefea ona ia iloa ua latalata mai se ta'avale fa'afuase'i a'o ia ta'avale? Ou te le iloa tonu pe na faapefea ona foia nei mataupu ae ou te iloa e leʻi faatagaina e le uso o loʻu tina se mea e taofia ai o ia mai le ola i lona olaga, tausia na o ia o lana tama teine, ma avea ma se uso o lona tina ma se tina lona lua ia te au. E i ai mea o le a tumau pea ia te aʻu mai le tuputupu aʻe e faʻaalu le tele o taimi ma loʻu tuafafine o Pat. Soo se taimi lava ou te alu ai i fafo ma vaai i ni tagata se toalua o talanoa le tasi i le isi i le gagana logo, ou te fia faatalofa atu. Ou te lagona le faamafanafanaina i faamatalaga vavalalata i luga o le TV. Ma o le taimi nei o loʻo ou aʻoaʻoina laʻu tama tama e 7 masina le matua le faʻailoga mo le "susu" aua e mafai e pepe ona aʻoaʻoina le gagana faʻailoga aʻo leʻi mafai ona latou tautala.

O le tutuli e manatu nisi o se “fa’aletonu le vaaia,” ma o le a ou manatu pea e taua le faia o mea e nonofo ai ina ia mafai ai e le au logonoa ona auai i mea uma e mafai e le au faʻalogo. Ae mai mea ua ou vaai ma faitau i ai, o le toʻatele o tagata logonoa e lē manatu o se lē atoatoa. Ma o le mea lena ia te au e tautala atu ai i le agaga o lo'u tina o Pat. O le fa'aaluina o le taimi ma le uso o lo'u tina, tamamatua, ma le tausoga ua a'oa'oina ai a'u o le nuu logonoa e mafaia mea uma e mafaia e le nuu faalogo ma sili atu.

Afai e te manaʻo e aʻoaʻoina se gagana faʻailoga, ina ia faigofie ona fesoʻotaʻi ma tagata logonoa, e tele punaoa i luga ole laiga.

  • Le ASL App ose polokalama e maua fua mo Google ma Apple telefoni, na mamanuina e tagata logonoa mo i latou e fia aʻoaʻoina le gagana logo.
  • O le Iunivesite o Gallaudet, o se iunivesite mo e tutuli ma faaletonu le faalogo, e ofoina atu foi i luga o le initaneti.
  • E iai foʻi le tele o vitio YouTube o le a aʻoaʻoina ai oe i nai faʻailoga vave e oʻo mai, pei o lenei tasi.

Afai e te manaʻo e aʻoaʻo lau pepe gagana faʻailoga, e tele foʻi punaoa mo lena mea.

  • Le mea e faamoemoe ofo mai fautuaga i fa'ailoga e fa'aoga i lau pepe fa'atasi ai ma le auala ma le taimi e fa'ailoa ai.
  • Le Pa'u o lo'o iai se tala e fa'aalia ai ata ata e fa'aalia ai fa'ailoga pepe ta'uta'ua.
  • Ma, toe, o se suʻesuʻega vave YouTube o le a aumaia ai ata vitio e faʻaalia ai oe pe faʻapefea ona fai faʻailoga mo pepe, pei o lenei tasi.