Please ensure Javascript is enabled for purposes of website accessibility Faapasi i mataupu autu

OHANCA

Talu ai o Colorado Access o se fa'alapotopotoga e fiafia i fa'apuupuuga, o se mea fou lenei mo oe:

O le OHANCA (fa'aigoa “oh-han-cah”)1 masina!

O le Oral Head and Neck Cancer Awareness (OHANCA) masina e faia ia Aperila uma ma avea o se taimi e faʻalauiloa ai se vaega o kanesa e faʻatatau i le 4% o kanesa uma i le US. E tusa ma le 60,000 alii ma tamaitai ua maua i le kanesa o le ulu ma le ua i tausaga taitasi.2

O le kanesa i le ulu ma le ua e mafai ona tupu i totonu o le gutu, fa'a'i, pusa leo, paranasal sinuses, nasal cavity ma salivary gland ma o fa'ama'i masani e tupu i le gutu, fa'a'i ma le pusa leo. O nei kanesa e sili atu i le faalua ona tupu i alii ma e masani ona maua i tagata ua silia ma le 50 tausaga.

Ou te le iloa se mea e uiga i lenei ituaiga o kanesa seia oo ina maua lo’u tama i le kanesa o le fa’a’i i le 51 o o’u tausaga. Sa ou matua sinia i le kolisi ma faatoa maea la’u semesa mulimuli o le tautoulu ae maua loa le valaau e faamaonia ai lona ma’i. Sa alu o ia i le fomai nifo i ni nai vaiaso na muamua atu ma sa matauina e lana fomai nifo ni faaletonu i lona gutu o le kanesa o le gutu. Na ia tuuina atu o ia i se fomaʻi na faia se biopsy ma faʻamaonia ai se suʻesuʻega o le squamous cell carcinoma. O lenei ituaiga o kanesa e maua ai le 90% o kanesa uma o ulu ma ua3 ona o nei ituaiga o kanesa e masani lava ona amata i sela squamous e laina i luga o le mucosal o le ulu ma le ua.2.

E pei ona mafai ona mafaufauina e se tasi, o lenei faʻamaʻi na matua faʻaleagaina mo loʻu aiga atoa. Na amata togafitiga a lou tama i se taotoga e aveese ai le tuma mai lona faai. E lei umi ae matou iloa ua sosolo le kanesa i ona lymph nodes ma i ni nai masina mulimuli ane na ia amata ai le chemotherapy ma le radiation. O lenei togafitiga na i ai le tele o a'afiaga - o le tele o ia mea e matua le lelei. O le fa'avevelaina o lona fa'a'i e mana'omia ai le fa'aofiina o se paipa fafaga ona o le to'atele o tagata mama'i o lo'o a'afia i fa'avevela i lea vaega ua le mafai ona folo. O se tasi o ona uiga fa'amaualuga na te le'i faia lava - o lona uiga, e aoga le fa'ainu fafaga pe a fa'agata ai mea'ai e matua'i le fia ai.

Toeititi atoa le tausaga na faia togafitiga o loʻu tama ae maliu o ia ia Iuni o le 2009.

O le su'esu'eina o le kanesa o lo'u tama o le aveta'avale autu lea na mafua ai ona ou galue i le tausiga o le soifua maloloina. I le taimi o le semesa lona lua o lo'u tausaga sinia i le kolisi, sa ou teena ai se ofo faigaluega e galue i tagata faigaluega ma filifili e alu i le aoga faauu lea sa ou suesue ai i fesootaiga faalefaalapotopotoga e taulai atu i tulaga tau soifua maloloina. I le taimi nei, ua ou maua le fa'amoemoe ma le fiafia e galulue fa'atasi ma tausima'i tulaga muamua ma lagolagoina i latou i le fa'amautinoaina o lo'o maua e o tatou tagata le avanoa i le tausiga lelei. O le kanesa o lo'u tama na masalomia muamua i le faamamaina o nifo. Ana le alu o ia i lena tofiga, semanu e sili atu lona leaga, ma semanu e le maua e ia le avanoa e malaga faatasi ai i le olaga atoa i Suetena ma lona tina ma lona tuafafine pe toeitiiti atoa le tausaga pe a uma. su'esu'ega faia o mea e sili ona ia fiafia i ai - i fafo, galue o se matai fai togalaau, asiasi i aiga i le Talafatai i Sasa'e ma matamata i lana fanau na ausia ni matati'a tetele - fa'au'uga kolisi, fa'au'uga a'oga maualuga ma le amataga o tausaga talavou.

E ui o lona kanesa sa matua malosi, e taua le matauina o le ulu ma le ua e matua puipuia.

O a'afiaga ogaoga e aofia ai4:

  • Le ava malosi ma le tapaa.
  • O le 70% o kanesa i le oropharynx (e aofia ai tonsils, palate malu, ma le pito i lalo o le laulaufaiva) e feso'ota'i i le papillomavirus o le tagata (HPV), o se fa'ama'i pipisi masani i feusuaiga.
  • O le malamalama o le Ultraviolet (UV), e pei o le faʻaalia i le la poʻo le faʻaogaina o ave o le UV e pei o moega tanning, o se mafuaʻaga tele o le kanesa i laugutu.

Ina ia faʻaitiitia nei lamatiaga, ua fautuaina e le Centers for Disease Control and Prevention (CDC) mea nei4:

  • Aua le ulaula. Afai e te ulaula, tuu. O le tu'ua o le ulaula e fa'aitiitia ai le lamatiaga o le kanesa. Afai e te mana'omia le lagolago e tu'u ai le ulaula po'o le fa'aaogaina o oloa tapaa e leai se ulaula, ole Colorado QuitLine ose polokalame tuu fua tapaa e fa'avae i luga o ta'iala fa'amaonia ua fesoasoani i le silia ma le 1.5 miliona tagata e tu'ua le tapaa. Valaau 800-QUIT-NOW (784-8669) e amata ai i le aso5.
  • Fa'atapula'a le aofa'i o le ava malosi e te inuina.
  • Talanoa i lau foma'i e uiga ile tui HPV. Ole tui ole HPV e mafai ona puipuia ai fa'ama'i fou ile ituaiga ole HPV e masani ona mafua ai le oropharyngeal ma isi kanesa. E fautuaina le tui mo na'o tagata i ni tausaga patino.
  • Fa'aaoga sa'o ma sa'o le condom ma pa'u nifo i taimi o feusuaiga, e ono fesoasoani e fa'aitiitia ai le avanoa e maua ai pe maua ai le HPV.
  • Fa'aaogā laugutu pasama e iai le la, fai se pulou laugutu pe a i fafo, ma 'alofia le pa'u i totonu.
  • Asiasi i le fomai nifo e le aunoa. O siaki e mafai ona vave maua le kanesa o le ulu ma le ua pe a faigofie ona togafitia.

O lo'u tama sa ulaula ma sa fiafia foi i se pia lelei. Ou te iloa o nei ituaiga olaga o filifiliga na mafua ai ona maua lona kanesa. Ona o lea mea, ua ou faʻaaluina le tele o laʻu matata faʻapolofesa i matafaioi e faʻatatau i le faʻateleina o le avanoa i le tausiga ma le faʻaleleia atili o le tulaga lelei ile nofoaga puipuia. E fa'aosofia a'u e lo'u tama i aso uma e fai ni sao laiti e lagolago ai Coloradans sili ona vaivai i le mauaina o le tausiga latou te mana'omia e puipuia ai ma'i mata'utia ma ono maliu ona o se mea e mafai ona puipuia. I le avea ai ma se tina o se fanau laiti e toalua, e masani lava ona musuia au e pulea mea ou te mafaia e faaitiitia ai tulaga lamatia mo le ulu, ua ma isi kanesa. Ou te filiga i le faamamaina o nifo ma suʻega lelei ma ou te matua faʻafetai mo le avanoa ma le faitau tusitusi i le faʻatautaia o le tausiga o le soifua maloloina ina ia mautinoa o loʻo faʻafou loʻu aiga i nei asiasiga.

E ui ina matua aafia lo'u olaga i le kanesa o le ulu ma le ua, o la'u mafuaaga mo le tusiaina o lenei blog post e le gata ina ia faasoa atu la'u tala ae ia faailoa ai foi le puipuiga o se faiga puipuia lelei mo le gutu, ulu ma le ua. I le mea sili, o nei kanesa e mafai ona puipuia atoatoa ma a vave iloa, o le fua faatatau o le ola e 80%1.

O le a le galo ia te au le taimi na savali ai i le plaza i le lotoa a le Iunivesite a le Setete o Colorado ina ua valaau mai lo’u tama e ta’u mai ua maua o ia i le kanesa. I le masina o le Fa'alauiloa o le Kanesa o le Ulu ma le Ua, o lo'u fa'amoemoe ia fesoasoani la'u tala i isi e aua ne'i galo le taua o le mataala i su'ega lelei ma nifo. E mafai ona latou faasaoina moni lou ola.

1: headandneck.org/join-ohanca-2023/

2: cancer.gov/types/head-and-neck/head-neck-fact-sheet

3: pennmedicine.org/cancer/types-of-cancer/squamous-cell-carcinoma/types-of-squamous-cell-carcinoma/squamous-cell-carcinoma-of-the-head-and-neck

4: cdc.gov/cancer/headneck/index.htm#:~:text=To%20lower%20your%20risk%20for,your%20doctor%20about%20HPV%20vaccination.

5: coquitline.org/en-US/About-The-Program/Quitline-Programs