Yo Hablo Español, Y También Ingles!
איך בין געבוירן אין די פאַרייניקטע שטאַטן אָבער אריבערגעפארן צו מעקסיקא אין אַ זייער יונג עלטער. זייענדיק אַז מיין מוטער און זיידע-באָבע, וואָס האָבן געהאָלפֿן מיר דערציען, גערעדט שפּאַניש ווי זייער געבוירן שפּראַך, דאָס איז אויך געווארן מיין געבוירן אָדער "מאַדער" שפּראַך. איך רעד, לייען און שרײַב עס גלאַט. א מוטער שפּראַך, דורך דעפֿיניציע, איז די שפּראַך איר זענען יקספּאָוזד צו פון געבורט. געוואקסן אין אַ קליין שטאָט אין מעקסיקא, איך אויך געהאט לימיטעד ויסשטעלן צו די טאַראַהומאַראַ שפּראַך. די טאַראַהומאַראַ שפּראַך איז אַ מעקסיקאַן ינדידזשאַנאַס שפּראַך פון די יוטאָ-אַזטעקאַן שפּראַך משפּחה גערעדט דורך אַרום 70,000 טאַראַהומאַראַ מענטשן אין די שטאַט פון טשיוואַוואַ, די שטאַט איך געוואקסן אין. איך בין אויך יקספּאָוזד צו ענגליש ווען מיין קאַזאַנז וואָלט באַזוכן אונדז פון די שטאַטן. איך וואָלט נאָכמאַכן און פאַרהיטן אַז איך אויך רעדן ענגליש דורך ריפּיטידלי זאָגן זאכן ווי shua shua shua (מייַן געמאכט-אַרויף שפּראַך), ווייַל דאָס געבלאזן ווי ענגליש צו מיר. זיי קיינמאָל קערעקטאַד מיר, אַן אַקט פון גוטהאַרציקייַט איך גלויבן.
איך איז געווען 11 יאָר אַלט ווען מיין מוטער וראָאָטעד מיין יינגער שוועסטער און מיר פון די סיעראַ מאַדרע פון טשיוואַוואַ צו פאַרביק קאָלאָראַדאָ. איך איז געווען גאָר קעגן דעם, ווייַל איך וואָלט פאַרפירן מיין פרענדז און זיידע-באָבע, אָבער אויך יקסייטאַד צו לערנען ענגליש און זען אַ נייַ אָרט. מי ר האב ן זי ך געכאפ ט אוי ף א שטארק־שמעקנדיק ן באס און 16 שעה ן שפעטע ר זײנע ן אנגעקומע ן קײ ן דענווער , אונדזע ר נײ ע הײם .
מייַן מאַם האט אונדז צוריק אַ יאָר אין שולע אַזוי מיר קענען לערנען צו רעדן ענגליש געשווינד.
מיט אַ יאָר שפּעטער פֿון דער הילף פֿון אַ זיסן ליבלעכן מלמד פֿון ESL (ענגליש ווי אַ צווייטע שפּראַך) און דער פֿריילעכער ערדוואַרק אויף פּ.ב.ס., האָבן איך און מײַן שוועסטער גערעדט גלאַט ענגליש. דער ESL לערער האט זיך אַ ביסל סטראַגאַלד מיט מיר. כ'האָב געהאַלטן פאַלש אַרויסרעדן דעם אות v; לכאורה דארף מען עפעס טוהן מיט די ציין און מויל אין דער זעלבער צייט כדי עס זאל נישט קלינגען ווי דער אות ב. ביז היינט קעמפט איך צו זאגן ריכטיג דעם אות ו, כאטש איך ווערט אפט אנגעפאנגען אויסצושרייבן מיין נאמען, זאָג איך שנעל “וו, ווי אין וויקטאָר”, און זיפצט, צינדלעך געדענקט מיין אס”ל לערער.
איך קען אויך נישט, פאר מיר לעבן, זאגן שארקוטעריע, אבער דאס איז א שמועס פאר אן אנדער צייט.
איך בין זייער דאַנקבאַר פֿאַר די געלעגנהייט צו רעדן צוויי שפּראַכן זייער גלאַט. אפילו ווען מיין מאַרך אָפט סטראַגאַליז צו יבערבייַטן פון איין צו די אנדערע און געפֿירט מיר צו רעדן שפּאַניש, עס איז געווען אַזוי נוציק. דערפאַרונג די זיפץ פון רעליעף אַ מענטש אין אַ קראָם אָדער דורך די טעלעפאָן פילז ווען איך זאָגן איך רעדן שפּאַניש איז באמת אַ שיין דערפאַרונג. באַגעגעניש מיט עמעצער אין זייער שפּראַך איז אויך אַזאַ אַ יינציק קשר. אַזוי פיל מער קולטור שייכות קומט פון אַסקינג עמעצער ווי זיי זענען טאן אין זייער געבוירן שפּראַך. מייַן באַליבסטע איז ווי געשווינד דער מענטש וועט פרעגן מיר פון ווו איך בין און דעמאָלט דער שמועס פליט פון דאָרט.
רעדן אין אנדערע שפּראַכן ווי ענגליש אין די פאַרייניקטע שטאַטן איז ניט שטענדיק באגעגנט מיט ענטוזיאַזם. איך וואלט נישט געקענט ציילן וויפיל מאל איך און פרײַנד זענען געזעסן ביי א מיטאג טיש און געגומען איבער דעם וואס עס טוט זיך מיט אונזער לעבן אין אונזער שפאנישער זינגליד בלויז צו באגעגנט ווערן דורך א פרעמדער, אדער אמאל א מיט- אַרבעטער זאגנדיג "רעד נישט די שטותים דאָ, איך קען דיך נישט פֿאַרשטיין, וואָס אויב איר רעדן וועגן מיר?" גלויבן מיר ווען איך זאָגן, מיר זענען רובֿ באשטימט ניט גערעדט וועגן איר. מיר זענען מסתּמא זאָגן עפּעס וועגן אונדזער האָר, אָדער די עסנוואַרג וואָס מיר זענען יקסייטאַד צו עסן, אַ פּלאַץ פון זאכן, אָבער נישט איר. אין מינדסטער אין מיין דערפאַרונג.
מיר האָבן די פּריווילעגיע צו קענען דערפאַרונג קייפל שפּראַכן דאָ אין די דענווער מעטראָ געגנט. וויעטנאַמעזיש, עטהיאָפּיאַן, שפּאַניש און נעפּאַליש למשל. עס איז יקסייטינג פֿאַר מענטשן מיט דער זעלביקער שפּראַך צו קלייַבן און רעדן, און אָטענטיש זיין זיך. שפּראַך איז איין וועג צו אויסדריקן אונדזער ינדיווידזשואַליטי און אידענטיטעט.
אַזוי הייַנט, איך לאַדן איר צו בלייַבן נייַגעריק און זוכן וועגן צו ופהיטן וואָס איז יינציק צו איר אין דיין מוטער שפּראַך. עס זענען גערעדט איבער 6,000 שפּראַכן ווערלדווייד; זייט נייגעריג, מיין פריינד. מיר האָבן צו לערנען צו כּבֿוד אונדזער אמת געבוירן שפּראַכן. וויסן מיין מאַמע לשון פילט מיר מיט כבוד און חכמה פון מיין אָוועס. צו קענען איינער פון מיין געבוירן שפּראַכן איז איין וועג צו וויסן מיין אמת זיך און ווו איך קומען פון. געבוירן שפּראַכן זענען הייליק און האַלטן אונדזער אָוועס ס וויסן און מאַכט. אָפּהיטן אונדזער געבוירן שפּראַך איז צו ופהיטן קולטור און געשיכטע.